Noorderlicht fotograferen

Het Noorderlicht fotograferen

Ooit het noorderlicht zien of eigenlijk ervaren, is voor veel mensen ècht een bucketlist item. ’s Werelds spectaculairste natuurlijke lichtshows wordt veroorzaakt door de zonnewind op de zon. Bij grote uitbarstingen, zorgen de geladen deeltjes die in het heelal geslingerd worden voor spectaculaire bewegende groene (of zelfs rode) bogen en bundels in de lucht. Het Noorderlicht fotograferen? Wij geven je graag tips hoe je dat doet!

Waar is het noorderlicht te zien?

Het noorderlicht (ook wel aurora borealis of poollicht genoemd) is het beste waarneembaar rond de poolcirkel. Denk aan landen als bijvoorbeeld, IJsland, Noorwegen, Zweden, Finland, Groenland, Canada, Alaska en in het noorden van Rusland. Daarnaast is het noorderlicht is ook te zien rond de zuidpool, het zuiderlicht (ook wel aurora australis genoemd), maar dit gebied is minder toegankelijk.
Het noorderlicht zien is één ding, het ook daadwerkelijk vastleggen daarvan weer iets anders. Je camera op de groene lucht richten zal niet het resultaat geven wat je ook met je ogen ziet (scherpstellen etc.). Andersom kan het ook een goede tactiek zijn om eerst een aantal foto’s te maken met de camera, zodat je weet waar je moet kijken. Door een hoge sluitertijd te gebruiken voor de camera, kan deze het licht vaak eerder zien dan wij met ons blote oog. Hieronder staan een aantal tips om het noorderlicht te zien en zo mooi mogelijk vast te leggen op camera.

 Noorderlicht fotograferen, zo doe je dat! (8 tips)

 

1. Materiaal

Om het noorderlicht mooi vast te kunnen leggen heb je iets meer nodig dan je smartphone. Al kan je met sommige smartphone camera’s en de juiste settings en met heel helder poollicht nog best iets aardigs voor elkaar krijgen.

Wat neem je mee:

  • – Camera (bij voorkeur spiegelreflex of moderne mirrorless).
  • – Groothoeklens is handig, zo krijg je veel omgeving én lucht op de foto.
  • – Statief, gorillapod, monopod of stevige klem kan ook, als het maar stabiel is.
  • – Een afstandsbediening voor je camera is niet noodzakelijk, maar wel handig.
  • – Volle accu (liefst een extra accu).
  • – Lege geheugenkaart (liefst een extra geheugenkaart, zeker in RAW stand).

Installeren of bookmarken op je telefoon:

  • – Aurora app
  • – Lightpollutionmaps
  • – Googlemaps
  • – Lokale weer app

Aurora

Naast deze camera gerelateerde items, is het ook handig om een goede zaklamp mee te nemen. Het is donker en je wil toch zien waar je loopt, ook op de terugweg. Ga in goed gezelschap, neem wat eten en drinken mee (vooral in de winter kun je niet zonder een thermosfles als je lang moet wachten!) en trek iets warms aan. Als je het koud hebt, kan je er tenslotte niet echt van genieten!

Wij hadden in zowel IJsland als Finland de hele reis een rugzak ‘klaarstaan’. Op die manier konden we op ieder gewenst moment snel vertrekken met de juiste spullen. Natuurlijk onze camera’s etc. Maar ook extra kleding, en eten en drinken. Als er kans is op het noorderlicht, wil je niet dat kou, natte kleding o.i.d. roet in het eten gooit.

6x reis gear voor een avontuurlijke vakantie in Finland!

 

2. Noorderlicht zien

Om een mooie foto van het noorderlicht te kunnen maken, moet er natuurlijk wel activiteit zijn. Hier is de app “Aurora” heel handig voor. Deze geeft de kans op activiteit weer in KP op jouw locatie (Vanaf 2 KP kan het al goed waarneembaar zijn), de bewolking en de kans in percentages. Daarnaast helpt het om bij de locals te polsen. Zij weten vaak ook de mooiere/betere locaties. Als het helder weer is (een paar wolkenstrepen is niet erg), er 2 KP of meer is op jouw locatie én het is donker genoeg. Is het een kwestie van richting het noorden blijven kijken en afwachten. Je kunt het beginnende noorderlicht herkennen aan een grijs uitziende waas in de lucht. Om zeker te weten dat het ook het noorderlicht is. Kan je de camera op een lange sluitertijd instellen, door de langere sluitertijd, ziet je camera langer de geladen deeltjes, waardoor de grijze waas op de foto al groenig wordt. Daarna is het een kwestie van afwachten en blijven kijken tot het sterker wordt en de show begint!

 

3. De locatie zelf

De locatie voor de foto is een hele belangrijke basis. Ga op zoek naar een, zo donker mogelijke en open omgeving. Een stad of grotere plaats zijn nooit goede locaties, hier is altijd veel lichtvervuiling en is het bijna niet te zien. Lichtvervuiling zorgt voor zowel minder intense kleuren op te foto, maar ook voor je ogen is het noorderlicht intenser en mooier wanneer je weinig omgevingslicht hebt. Zeker bij een lagere KP waarde. Een meter of 20 van een kampvuur of lamp af kan al een groot verschil uit maken. Check de “Lightpullutionmap” om gebieden in de buurt te vinden met zo min mogelijk lichtvervuiling. (hier zijn overigens ook diverse apps voor)

Het is het beste om ’s middags al op locatiescout te gaan. Bij daglicht kan je namelijk zien of de paden richting de plek goed begaanbaar zijn. Ook is het zoeken van interessante onderwerpen (voor de voorgrond van de foto) een stuk beter zichtbaar overdag. Uiteraard kun je vast wat testfoto’s maken, zodat je precies weet hoe je camerasetup moet staan als het zover is.

 

4. Zoek een onderwerp

Locatie gevonden? Zoek op deze locatie naar een goed onderwerp voor je foto. Alleen een foto van de lucht is mooi, maar een foto wordt interessanter wanneer er iets extra’s aanwezig is. Denk bijvoorbeeld aan een kalm meer (zorgt mooi voor reflectie), een excentriek schuurtje, een auto, een tent, een rotspartij en je kunt er natuurlijk ook zelf op staan. Check vooraf ook even waar je moet gaan staan ten opzichte van je onderwerp. Je kunt het beste je camera op het noorden richten, met Googlemaps kan je bijvoorbeeld eenvoudig zien waar het noorden is.

 

5. Camera instellingen

Als alles klaar staat, is het belangrijk om de instellingen op je camera goed te zetten. Zet je camera in een van de manual standen.

Auto functies uitschakelen
Allereerst zorg je ervoor dat alle auto functies zoveel mogelijk uit staan. Auto Whitebalance (AWB), Autofocus, ISO-auto en shutterspeed. Je wilt zoveel mogelijk zelf de controle over je foto bewaken, zonder dat je camera zelf de whitebalance of andere autofuncties gaat gebruiken (zeker bij timelapse). Stel de whitebalance is naar eigen smaak, kun je zelf bepalen of je een wat koelere of warmere look wilt.

ISO
Sommige camera’s hebben nog een extra ruisreductie stand aan bij laag licht, deze zorgt voor minder ruis in het donker. De ISO-stand zet je zo laag mogelijk. Bij schemer kan je nog bij 100 beginnen, als het donker is, is 200 een goed startpunt en probeer als absolute max 3200 te houden. Hoe hoger de ISO, hoe meer ruis er in de foto zal zitten.

Sluitertijd
Dan is eigenlijk grotendeels een kwestie van spelen met de sluitertijd. Hoe lager de ISO, hoe langer de sluitertijd moet in het donker. Houd er wel rekening mee dat, hoe hoger de ISO hoe meer ruis. Hoe lager de ISO, hoe langer de sluitertijd moet zijn. Begin bij een sluitertijd van 5 seconden en wanneer nodig ga richting de 20 seconden of zelfs naar 30 seconden. Zo heeft de camera sensor veel tijd om het groene licht te registreren.

Nabewerken
Als je de foto’s nog gaat nabewerken, in bijvoorbeeld Lightroom, zorg dan dat ook de RAW-stand aan staat, zo heb je meer mogelijkheden bij het nabewerken.

Aurora

 

6. Scherpstellen

Het aller lastigste is het scherpstellen van je foto, het is tenslotte donker en je hebt geen referentie om op scherp te stellen. Dit geldt overigens voor alle avond- en nachtfotografie. In alle situaties is het handig om na zonsondergang de autofocus uit te schakelen. De camera kan proberen scherp te stellen in het donker op onbedoelde momenten. Maar hoe stel je wel scherp in het donker?

Lensfocus op inifinity
Sommige cameralenzen hebben een focus ring, met op een van de uiteinden een ‘infinity icoon’, wat eruitziet als een 8 op zijn kant. Hierbij wordt de focus range zo groot mogelijk gezet, zodat er zoveel mogelijk scherp is op de foto. Niet altijd perfect en bij sommige lenzen zit ‘infinity’ net voor of na de lijn.

Vooraf scherpstellen
Als je overdag al op de locatie bent geweest, kan je het beste wat testfoto’s maken, waarbij je de locatie en focus van de camera kan vastleggen door de poten van de tripot te markeren.
Daarnaast, als dit kan bij je lens, kan je met tape de exacte focus markeren op je lens. Om het makkelijk te houden kan je het beste bij een zoomlens, het kleinste brandpuntafstand (zoomstand) aanhouden. Ook al blijf je tijdens de schemer op deze plek, wachten tot het donker wordt, kan markeren op de tripod en focus geen kwaad. Een verschuiving is snel gemaakt en wellicht wil je wel meerdere opstellingen proberen (markeren met verschillende kleuren tape).

Zaklamp of laserpen
Als het goed is, heb je een goede zaklamp bij je. Richt deze op het object wat in focus moet zijn, nu de lamp het object verlicht, kan je op het LCD scherm van je camera de scherpte wijzigen of zelfs met autofocus goed zetten. (vergeet hem niet daarna op manual te zetten)
Voor verdere afstanden kan je ook een laserpen gebruiken, deze blijft ook op langere afstanden scherper. Niet alle zaklampen kunnen op die afstanden het object verlichten om scherp te stellen.

Testfoto + laatste check
Heb je alle instellingen en focus goed staan, maak een testfoto, bekijk deze en zoom in. Zo kan je beoordelen of de foto scherp genoeg is, voordat je de rest van de foto’s maakt.

Zo fotografeer je het noorderlicht! (8 tips)

 

7. Timelapse

Naast enkele foto’s, zou je ook kunnen filmen. Echter zijn de meeste camera’s niet in staat, om dit op een mooie manier vast te leggen. Een timelapse is hiervoor een mooie uitkomst. Hiervoor heb je een afstandsbediening nodig die met een bepaalde interval een foto voor je neemt. (Dit kun je ook zelf op ritmegevoel doen, maar dat is minder nauwkeurig) Sommige moderne camera’s hebben ook een ingebouwde timelapse functie (zoals de Canon 80D bijvoorbeeld).

 

8. Vergeet niet te genieten!!

Belangrijkste tip: Vergeet niet zelf te genieten van een van werelds mooiste natuurverschijnselen!

 

Heb jij het noorderlicht wel eens gezien of ga je binnenkort op reis naar een land waar de kans op het noorderlicht hoog is? Laat het ons vooral weten in de comments of via Instagram! ALs je iets hebt gehad aan onze tips voor het fotograferen van het noorderlicht of als je nog vragen hebt, laat het gerust weten.